Türkiye’de 12 Eylül zihniyeti AKP ile yerleşti…

12 Eylül Askeri Darbesi’nin bugün 39’uncu yıldönümü. Darbe yaralarının sarılamadığı, sorumluların hesap vermediği karanlık dönemin davası da düşürüldü. 12 Eylül darbe zihniyeti ise AKP/Saray rejimi ile devam ediyor…

Binlerce insanın gözaltına alınmasına, tutuklanmasına, işkencelere maruz bırakılmasına, kaybedilmesine, öldürülmesine sebep olan 12 Eylül 1980’deki kanlı darbenin üzerinden 39 yıl geçti. Darbenin yol açtığı yaralar hâlâ sarılamazken Türkiye darbe ürünü yasalarla yönetilmeye devam ediliyor. Kenan Evren ve dönemin darbecileri hesap vermeden ölürken, göstermelik yargılama sonrasında 12 Eylül davası zamanaşımından düşürüldü.

12 Eylül bugün AKP ile devam ediyor. Darbe ile önleri açılarak iktidara gelmelerine zemin hazırlanan siyasal İslamcı AKP iktidarının, 15 Temmuz Darbe Girişimi’ni bahane ederek gerçekleştirdiği ‘sivil darbenin’ olağanüstü yasaları ve kararnameleri, darbe dönemlerini aratmıyor.

DARBENİN KANLI BİLANÇOSU

Darbe döneminde 650 bin kişi gözaltına alınırken, 1 milyon 683 bin kişi fişlendi. Toplam 210 bin kişiye dava açıldı ve 230 bin kişi sıkıyönetim mahkemelerinde yargılandı. 14 bin kişi vatandaşlıktan çıkarıldı. 52 bin kişi de cezaevinde tutuklu bulunuyordu. 98 bin 404 kişi ise ‘örgüt üyesi’ olmak suçlamasıyla yargılandı.

Hükümete yapılan darbeyle birlikte 388 bin kişiye pasaport verilmedi. 14 bin kişi vatandaşlıktan çıkarıldı. 30 bin kişi siyasi mülteci olarak yurtdışına gitti. 1402 sayılı Yasa nedeniyle 3 bin 854 öğretmenin ve 120 öğretim görevlisinin işine son verildi.

Açlık grevinde, kuşkulu, çatışmada, belirsiz nedenlerle, işkence ile intihar sonucu ve doğal yollarla toplam 766 kişi öldü. 1982 ve 1988 yılları arasında 9 bin 962 tane işkence davası veya soruşturması açıldı. İşkence yaptıkları suçlamasıyla da 544 güvenlik görevlisi yargılandı. Darbenin ardından 13 sıkıyönetim belgesi oluşturuldu. Türk Hava Kurumu, Çocuk Esirgeme Kurumu ve Kızılay dışındaki tüm sivil örgütlenmeler kapatıldı. Gazeteciler toplam 3 bin 315 yıl ceza aldı.

15 TEMMUZ İLE BENZERLİK TAŞIYOR

15 Temmuz Darbe Girişimi’nin ardından ilan edilen OHAL dönemi ile 12 Eylül sonrasında yaşatılan durum benzerlik taşıyor. 15 Temmuz’un ardından, AKP iktidarı 3 aylık sürelerle toplam 7 kez OHAL’i uzattı ve 24 Haziran seçimleri de OHAL koşulları altında gerçekleştirildi. 15 Temmuz Darbe Girişimi’nin ardından ilan edilen OHAL’de 36 tane de Kanun Hükmünde Kararname (KHK) çıkartıldı. 129 bin 410 kişi ihraç edilirken, 7 bin 267 subay ve astsubay görevden alındı. 5 bin 705 akademisyen ihraç edildi ve 4 bin 560 hâkim ile savcı görevden alındı. 70 gazete, 18 televizyon ve 6 haber ajansının da içinde olduğu toplam bin 597 kurum kapatıldı.

DAVA DÜŞÜRÜLDÜ

Kenan Evren ve eski Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya hakkındaki iddianame 10 Ocak 2012’de kabul edildi. Davanın ardından Evren ve Şahinkaya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Dosya Yargıtay’dayken Evren, 10 Mayıs 2015’te 98 yaşında, Şahinkaya ise 9 Temmuz 2015’te 90 yaşında öldü. 12 Mayıs 2019’da yeniden yargılama yapan mahkeme, bu kez Evren ile Şahinkaya hakkında ‘kamu davasının ortadan kaldırılmasına’ karar verdi.

39 YILDIR AYNI POLİTİKA

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, darbenin ülkenin demokrasi tarihinde ve toplumsal belleğinde derin yaralar açtığını söyledi. Koramaz, “Üzerinden 39 yıl geçmiş olmasına rağmen 12 Eylül’ün hala hafızalarımızda yer tutuyor olmasının nedeni, darbecilerle gerçek anlamda hesaplaşılamamış olması ve darbe sonrasında cunta eliyle inşa edilen toplumsal yapının derinleşerek sürüyor olmasıdır. Bugün yaşadığımız derin ekonomik krizin nedeni olan neoliberal ekonomik program, 12 Eylül Darbesi’nin en önemli sonuçlarından biridir” dedi.

12 Eylül’ün ardından uygulanan politikaların hâlâ sürdüğünü vurgulayan Koramaz, “Bu politikalar sonucu rant çevrelerinin ve iktidar yandaşlarının zenginliği artarken üretim alt yapımız büyük oranda aşındırılmış, ülke sanayisi ve tarımı çökertilmiş, kamusal zenginliklerimiz yerli yabancı sermaye kesimlerinin talanına açılmış, işsiz, yoksulluk, gelir dağılımındaki eşitsizlik her geçen yıl daha da büyümüştür” diye konuştu.

12 Eylül Darbesi’yle yaratılmak istenen ekonomide neoliberal, toplumsal yaşamda muhafazakâr, siyasette otoriter yönetim anlayışının bugün AKP eliyle inşa edilen tek adam rejimi ile perçinlendiğini aktaran Koramaz, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Demokrasi tarihimizin en kara lekelerinden biri olan 12 Eylül Darbesi’nin ülkemizin üzerindeki karanlık gölgesinden kurtulabilmemiz için, 12 Eylül’ün ekonomik, toplumsal ve siyasal mirasının tümüyle ortadan kaldırılması gerekmektedir.”

50 YIL GERİ GİTTİK

Adana Barosu Başkanı Avukat Veli Küçük, darbeyle birlikte demokrasinin askıya alındığını, özgürlüklerin tamamen yok edildiğini, binlerce insanın cezaevlerinde, işkencelerde can verdiğini ve darbenin ülkenin 50 yıl geriye gitmesine neden olduğunu vurguladı.

39 yıl önce demokrasi getirilecek denilerek yönetime el koyulduğunu belirten Küçük, “12 Eylül Darbesi ile 1961 Anayasasının sağladığı görece özgürlükler ortamı ortadan kaldırılmış; temel hak ve özgürlükler yok edilmiş, milyonlarca yurttaşımız gözaltına alınmış, sistematik işkencelere maruz bırakılmış, ölümler, kayıplar, idamlar ve devlet eliyle hukuk cinayetleri yaşanmıştır. 12 Eylül Darbesi’ni yapanlar, ‘Asmayalım da besleyelim mi!’ dedikleri 17 yaşındaki Erdal Eren’in yaşını büyütüp astılar. 12 Eylül geçti, ama acıları geçmedi, asla da unutulamayacaktır“ ifadelerini kullandı.

GÖREVDEN ALINANLAR

12 Eylül’ün ardından görevden alınan ya da ihraç edilenler;

• Subay- Astsubay: 2 bin
• Emniyet personeli: –
• Öğretmen: 3 bin 854
• Hâkim-Savcı: 47
• Akademisyen: 120

YASAKLANAN YAYINLAR

• Yakılarak yok edilen gazete, dergi, kitap: 39 ton
• Yok edilmek üzere depolarda bekleyen yayın: 40 ton
• Basın özgürlüğünü kısıtlayan yasa sayısı: 151
• Yasaklanan yayın sayısı: 927
• Yasaklanan film sayısı: 927

İDAM CEZALARI

• Hakkında idam cezası istenenler: 7 bin
• İdam cezası verilenler: 517
• Yargıtay’ın onayladığı idam cezası: 259
• İnfaz edilen idam cezası: 49

Kaynak ; BirGün Gazetesi