Prof. Dr. Murat Kemal Çiğdem: Erkek bebeklerde bu soruna dikkat
Erkek bebeklerde görülen yenidoğan sağlık problemlerinden biri olan inmemiş testis çok sayıda ebeveynin önemli endişe kaynakları arasında yer alıyor. Yeni doğan erkek çocuklarda, cinsel kimliğin ve üremenin en temel organı olarak adlandırılan testislerin ilk muayenesinin erken dönemde doktor tarafından yapılması büyük önem taşıyor. Gözden kaçan bir inmemiş testis durumunda testisler fonksiyonlarını kaybedebiliyor. Testislerin torbada olmadığı gözlemlenen çocuklarda en kısa sürede tanı ve tedavi uygulanması gerekiyor.
Memorial Diyarbakır Hastanesi Çocuk cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Murat Kemal Çiğdem, yenidoğan erkek çocuklarında ortaya çıkabilen inmemiş testis ve merak edilenler hakkında bilgi verdi.
Erken doğum inmemiş testisin görülme sıklığını artırıyor
Anne karnındaki erkek bebeklerde testisler gelişimlerini karın içinde sürdürmektedir. Sağlıklı bir erkek bebekte testisler, 32-34. gebelik haftalarında skrotum denilen torbaya inmekte, bu sürecin gerçekleşmediği bebeklerdeyse testisler torbaya inememektedir. İnmemiş testis oranlarına bakıldığında, zamanında gerçekleşen doğumların %3’ünde görülmektedir. Erken doğan bebeklerdeyse bu oran çok daha yüksek, bu bebeklerin yaklaşık %30’unda inmemiş testise rastlanabiliyor. Testisin inişi doğumdan sonra da devam etmekte, testisi torbada olmayan yeni doğan bebeklerin yaklaşık %80‘inde ilk üç ay içinde testisin torbaya inmesi gözlemlenebilir. Altı aylık bebekte testisler torbaya inmemişse artık inme şansı bulunmamaktadır. İnmemiş testis ameliyatının 6 ay ile 1 yaş arası dönemde yapılması gerekmektedir.
Ailesel özellikler etkili olabilir
Erkek çocuklarında görülen inmemiş testis hayati bir risk oluşturmamaktadır. Ancak erkek kimliğinin oluşumunda testislerin torbada olması psikolojik ve fiziksel olarak çok önem taşımaktadır. İnmemiş testisle ilgili yapılan araştırmalar bu durumun ailesel özelliklere bağlı gelişebileceğini de göstermektedir. Aile bireylerinde inmemiş testisli birinin bulunması diğer bireylerde de inmemiş testis olabileceğini düşündürmelidir. Ailesel özelliklerden dolayı inmemiş testisten şüphelenen aileler çocuklarının özellikle uykuda ve banyo yaptırırken el teması ile kontrol sağlamaya çalışmalı torbalara bakarak testislerin olmaları gereken bölgede olup olmadığına dikkat etmeliler. Ebeveynler testisleri kontrol ettikten sonra torbada olup olmadığını anlayamazlarsa en kısa zamanda hekim yardımı almaya karar vermelidirler.
Utangaç testis ile inmemiş testis karıştırılmamalı
Erkek bireylerdeiki adet testisin bulunması ve bu testislerin hormon ve sperm üretimini sağlıklı bir şekilde gerçekleştirebilmesi için torbada olması gerekmektedir. İnmemiş testis durumunda testislerden biri ya da ikisi torbada olmayabilir. Bu gibi durumlarda testislerin işlevlerini yitirmesi söz konusu olabilir. Testisin torbada olmaması utangaç testis denilen durumda da gözlemlenebilir. Utangaç testiste torbada bulunmayan testis tekrar aşağı inebilmektedir. İnmemiş testis ile utangaç testisin karıştırılmaması çok önemlidir. Utangaç testis için kontroller yapılıp inmemiş testis ile utangaç testis ayrımı mutlaka hekim tarafından yapılmalıdır.Yanlışlıkla utangaç testis olduğu düşünülen bir durumda tedavide gecikme testisin kaybedilmesiyle sonuçlanabilir. Ayrıca, bebeklik döneminde testisleri torbada olan utangaç testisli bir kısım hastanın ileriki yaşlarında testisin yukarda kalarak torbaya inmediği ve ancak ameliyatla düzelebileceği durumlarla da karşılaşabilmekteyiz. İnmemiş testis ile karıştırılan utangaç testisinde mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir. İnmemiş testiste takip sürecine hızlı bir şekilde başlanmalı sonuç alınmadığı takdirde, geç kalınmadan yapılacak cerrahi girişimle testis torbaya yerleştirilerek tedavi edilmelidir.