24 Haziran’da dikkat edilmesi gerekenler
24 Haziran’da dikkat edilmesi gerekenler
Yurttaşların önceki tecrübeleri seçim güvenliği konusundaki endişelerini anlaşılır kılsa da seçmen ve müşahitlerin 24 Haziran günü sergileyeceği dikkat, ülkenin kaderi konusunda çok büyük bir etki yaratabilir
Ülkenin kaderini belirleyecek olan 24 Haziran seçimlerine 5 gün kaldı. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın partisinin kapalı bir toplantısında kullandığı ifadelerin basına sızması, YSK’nin önceki seçimlerdeki rolü oy kullanma işlemi ve seçim güvenliğine dair tedbirlerin büyük bir dikkatle alınması gerektiğini ortaya koydu. Peki seçmen ve müşahitler 24 Haziran günü nelere dikkat etmeli? Seçmenlerin ve müşahitlerin hakları neler? 4 başlık altında madde madde derledik:
Seçmen nasıl oy kullanacak?
»Oy kullanmaya giderken yanınıza TC kimlik numarası taşıyan Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı veya resmi soğuk damgalı, resimli olan ve kimlik yerine geçen resmi belgelerden (Pasaport, basın kartı vs.) biri bulundurulmalı.
»Seçmen, kendisine verilen zarfların üzerinde YSK amblemi ve iki adet mühür, oy pusularında ise YSK fligranı ve bir adet mühür olduğuna dikkat etmeli. Bu özellikleri barındırmayan oylar geçersiz sayılacaktır.
»Sandık kurulu başkan ve üyeleri hiçbir gerekçeyle seçmenle birlikte oy kullanma alanına giremez. Engelli seçmenler gerekirse ya yanında bulunan akrabalarından birinin, ya da tercih edecekleri başka bir seçmenin yardımıyla oy kullanabilir.
»Milletvekili seçimleri pusulasında eğer bir ittifaka oy verilecekse; ittifak alanı içinde birden çok mühür vurulursa ya da tek mühür olsa dahi bu mühür iki partiyi birden kapsayacak şekilde vurulursa oylar ‘ittifak oyu’ olarak yazılıp daha sonra YSK tarafından ilgili partilere oransal dağıtımı yapılacaktır.
İttifak alanında bir partiye ayrılan sınırlar içerisinde birden çok mühür vurulması, ya da bu alana tek mühür vurulması halinde oylar ilgili partiye yazılacaktır.
Seçmenin hakları
»Seçmenler, kendi oy kullandığı sandık çevresinde kendisine ayrılacak bir yerde açık oy sayımını izleme hakkına sahiptir. Seçmen, burada bir usulsüzlük tespit ederse, siyasi partilerin müşahitlerine başvurabilir.
»Oylama veya sayım esnasında bir usulsüzlükle karşılaşılması halinde seçmenin sandık kuruluna itiraz hakkı bulunmaktadır. Uyarı, hem sözlü hem yazılı olarak yapılabilir. İtiraz halinde tutanak tutularak sandık kuruluna imzalatılabilir. Eğer sandık kurulu itiraz tutanağını imzalamıyorsa şahitlere imzalatılarak seçim sandığı çevresindeki avukatlara başvurulabilir.
Müşahitlerin görevleri nedir?
»Sayım masası başında durup oy pusulalarını görme hakkına sahip olan müşahitler, sayım bittikten sonra sandık sonuç tutanağını alma hakkına sahiptir.
»Müşahitler sandık sonuç tutanağını alsa da sandık kurulu üyeleriyle birlikte İlçe Seçim Kurulu’na gidebilirler.
»Müşahitler, sandık kurulunun görevlerini doğru bir şekilde yerine getirmemelerinin tespiti halinde, şikâyet haklarını kullanabilirler. Şikâyetlerinin kabul edilmemesi durumunda, İlçe Seçim Kurulu’na itirazda bulunabilirler.
Müşahitler siyasi sembol taşıyamaz
»Sabah 07.00’da oluşturulacak sandık kurulunda görevlilerden birinin eksik olması halinde, bu sırada sandık çevresinde bulunan müşahitlerden biri sandık kurulu üyesi olarak atanabilir. Bu nedenle müşahitlerin saat 07.00’dan önce, olabilecek en erken saatte sandık çevresinde bulunması gerekir.
»Müşahitler seçim günü yiyecek ve içecek ihtiyaçlarını, sadık başından ayrılmaya gerek kalmayacak biçimde hazır etmelidir.
»Müşahitler, elektriklerin kesilmesi ihtimaline karşı el feneri, telefon şarının bitmesi ihtimaline karşı yedek şarj bataryası, kalem ve kağıt gibi ihtiyaçları yanında bulundurmalıdır.
»Seçim günü sandığa giderken müşahitlerin, seçim yasakları başladığı için görünür yerinde herhangi bir siyasi sembol taşıması yasaktır.