2022’de neler oldu?; Hak ihlalleri artarak devam etti
Ülkede yaşanan hak ihlalleri 2022 yılında artarak devam etti. Cezaevlerinden adliyelere, sokaklardan meydanlara yurttaşlar bu yıl da “adalet” taleplerini yineledi. Yargı kararları ise direnenlere karşı bir ‘sopa’ olarak kullanıldı. Ancak halkın mücadelesi her şeye rağmen bu yıl da alanlarda sürdü.
GAZETECİLER TUTUKLANDI
Türkiye’de gazeteciler yazdıkları veya söyledikleri nedeniyle cezaevinde. Gazeteciler özgürlüğünü yitirirken toplum haber alma hakkını, Türkiye ise demokrasisini kaybediyor. Diyarbakır’da 16 Haziran’da 16 gazeteci tutuklandı ve 6 ayı aşkın süredir haklarındaki iddianame hazırlanmış değil. 28 Ekim’de ise Ankara merkezli yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alınan 11 gazeteciden 9’u tutuklandı. Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (CPJ) 2022 yılını kapsayan raporuna göre, son 1 yılda en çok gazeteci tutuklayan ülkeler arasında Türkiye de yer aldı. Türkiye Gazeteciler Sendikası raporlarına göre 2022’de 43 gazeteci cezaevinde bulunuyor.
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ SON SIRALARDA
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün hazırladığı 2022 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne göre Türkiye, bir önceki yıla göre dört sıra yükselerek 180 ülke içerisinde 149’uncu sırada yer aldı.
OĞLUNUN CENAZESİ TORBADA VERİLDİ
Diyarbakır’ın merkez Sur İlçesi’nde 2015-2016’da uygulanan sokağa çıkma yasakları ve operasyonlardan 5 yıl sonra çıkarılan kemiklerin Hakan Arslan’a ait olduğu belirlendi. Yapılan resmi işlemler sonrasında oğlunun cenazesinin almak için Erzurum’dan yola çıkan baba Ali Rıza Arslan’a, bir torbanın içinde oğlunun kemikleri teslim edildi.
FİNCANCI TUTUKLANDI
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) kimyasal silah kullandığı iddialarının araştırılması gerektiğini dile getirmesinin ardından AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından hedef gösterilen Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı tutuklandı. Fincancı’nın yargılanması ise devam ediyor.
AYSEL TUĞLUK TAHLİYE EDİLDİ
Demans hastalığının tetiklediği hafıza kaybından dolayı Adli Tıp Kurumu’nun (ATK) “cezaevinde kalamaz” raporu verilen siyasetçi Aysel Tuğluk 2 yılın ardından tahliye edildi. Tuğluk’a hemen arkasından “örgüt üyeliğinden” dava açıldı.
ŞENYAŞAR DİRENİŞİ
Urfa’nın Suruç ilçesinde 14 Haziran 2018 tarihinde AKP Milletvekili İbrahim Halil Yıldız’ın korumaları ve yakınlarının saldırısı sonucu 2 oğlu ve eşini kaybeden Emine Şenyaşar’ın Urfa Adliyesi önünde 9 Mart 2021 tarihinde başlattığı Adalet Nöbeti sürüyor. Emine Şenyaşar’a ise Adalet Nöbeti’ni başlattığından beri hakaretten dolayı 15 soruşturma açıldı, soruşturmalardan 6’sı davaya dönüştü.
METİN HOCA İÇİN MÜCADELE
Artvin Hopa’da 31 Mayıs 2011’de, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Başbakan olduğu dönemde düzenlenen protestolar sırasında polis tarafından sıkılan biber gazı nedeniyle yaşamını yitiren Devrimci Öğretmen Metin Lokumcu’nun ölümüne ilişkin dava sürüyor. Mahkeme heyeti, keşif talebini ve dönemin kaymakamının tanık olarak dinlenilmesi talebini reddederek ve tutanak polislerinin dinlenilmesine karar vererek duruşmayı 26-27 Ocak 2023’e erteledi.
CEZAEVLERİNDE 75 ÖLÜM
Türkiye’de cezaevleri can almaya devam ediyor. Yüzlerce hasta tutuklu tahliye edilmeyi beklerken, ailelerin cezaevlerinin durumu ile ilgili tuttuğu adalet nöbetleri de sürüyor. İnsan Hakları Derneği (İHD) verilerinde yer alan 651’i ağır toplam 517 hasta tutuklunun yaşadığı sağlık sorunları devam etti. 2022’de ağır hasta tutuklu Bazo Yılmaz’ın da aralarında olduğu en az 75 tutuklu yaşamını yitirdi. Tahliyelerin engellenmesi ve hak ihlallerine karşı birçok cezaevinde açlık grevleri başlatıldı. Kimi cezaevlerinde tutukluların eylemi halen sürüyor.
ANNELERİN AĞITLARI SÜRDÜ
Cumartesi Anneleri, kayıp evlatlarını ve yakınlarını aramaya 927 haftadır devam ediyor. “Hakikat, adalet ve akıbet için 27 yıldır hesap soran Cumartesi Anneleri’nin 700’üncü hafta eylemleri nedeniyle yargılanması ise sürüyor. Davanın beşinci duruşmasının öncesinde polis, basın açıklamasına izin vermedi. Polis müdahalesi sonucu SOL Parti PM Üyesi Alper Taş ile SOL Parti yöneticileri, DİSK Basın-İş Genel Başkanı Faruk Eren, davanın avukatı Meriç Eyüboğlu ve Avukat Efkan Bolaç’ın da aralarında olduğu 16 kişi gözaltına alındı.
DENİZ POYRAZ DAVASINDA KARAR
HDP İzmir İl Başkanlığı’nda nefret saldırısı sonucu katledilen Deniz Poyraz davasında karar çıktı. Poyraz’ı katleden Onur Gencer, indirimsiz olarak ‘tasarlayarak kasten öldürme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme Gencer’e, ‘mala zarar verme’ suçundan 4 yıl, ‘konut dokunulmazlığını ihlali’ suçundan 2 yıl ve ‘ateşli silahlar kanununa muhalefet’ suçundan da 3 yıl hapis verdi.
ARANIRKEN TEDAVİ GÖRMÜŞ
IŞİD’in Ankara Garı önünde 10 Ekim 2015’te düzenlediği saldırıyla ilgili ana davadan dosyaları ayrılan firari 16 sanık ile ana davada ‘örgüt yöneticiliğinden’ 18 yıl hapse çarptırılan sanık Erman Ekici hakkındaki ‘kasten öldürme’ ve ‘insanlığa karşı suç’tan açılan dava ertelendi. Duruşmada, halen Ankara 20’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılaması devam eden, IŞİD’in ‘Türkiye vilayeti sorumlusu’ Kasım Güler’in tanık olarak beyanı alındı. Davanın firarilerinden IŞİD’in Türkiye sorumlusu olduğu belirtilen İlhami Balı’nın ise kırmızı bültenle arandığı sırada Konya Cihanbeyli Devlet Hastanesi’nde tedavi gördüğü ortaya çıktı.
ANTER VE KIRBAYIR DAVALARI DÜŞTÜ
Yazar Musa Anter’in 1992 yılında Diyarbakır’da öldürülmesiyle ilgili dava zamanaşımı nedeniyle düşürüldü. Zamanaşımının dün dolduğu davada mahkeme, süreyi uzatarak bir gün sonrasına duruşma tarihi vermişti. 12 Eylül askeri darbesinden sonra gözaltına alınıp kaybedilen Cemil Kırbayır’ın dosyası da zamanaşımından kapatıldı. Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan yaşamını yitiren Kırbayır’ın annesi Berfo Kırbayır’a dosyanın sürüncemede kalmayacağına dair söz vermişti.
