Türkiye-İsrail arasındaki ticaret ne durumda?
İsrail basını, Türkiye-İsrail arasında ihracat kısıtlaması krizine dikkat çekti. Ülkede Yahudi dini ve milliyetçi eğilimli yarı resmi gazete Makor Rişon, “Erdoğan inşaat malzemelerinin İsrail’e ihracatını kısıtlasa bile kriz uzun sürmeyecek. Sonuçta, iki ülke arasındaki ticaret milyarlarca dolar” ifadelerine yer verdi.
Ticaret Bakanlığı’nın, İsrail’le ihracata kısıtlama getirildiğini duyurmasının ardından İsrail-Türkiye arasındaki kriz bir üst perdeye taşınmıştı.
Bakanlık, “İsrail’e ihracat kısıtlaması” başlığıyla yayımladığı açıklamada, 54 üründe kısıtlama uygulanacağını duyurmuştu.
İsrail’de Yahudi dini ve milliyetçi eğilimli yarı resmi bir gazete olan Makor Rişon, Türkiye-İsrail arasındaki krize ilişkin bir haber yayınladı.
Haberde, İsrail Ekonomi ve Sanayi Bakanı Nir Barkat’ın, “Türkler kendilerine güvenilemeyeceğini, Hamas, Katar, İran ve Müslüman Kardeşler ile İsrail’e karşı çalıştıklarını kanıtladılar. Ekonomi ve Sanayi Bakanlığı, terörü destekleyen Erdoğan rejimine güvenmemek için yerli üretimi ve alternatif ülkelerden ithalatı artırarak Türkiye’ye alternatifler bulmak için çalışıyor” ifadelerine yer verildi.
Türkiye-İsrail ilişkilerinde son yirmi yılda çeşitli iniş ve çıkışların yaşandığı belirtilen haberde, şunlar kaydedildi:
“İsrail ile Türkiye arasındaki ticaret, 2023’te 6,2 milyar dolardı. İsrail, Türkiye’den taze tarım ürünleri ve gıda ürünleri, ana metaller, kauçuk ve plastikler, nakliye ürünleri ve makine ve elektrikli makineler gibi toplam 4,6 milyar dolarlık mal ithal etti. Bu, Türkiye’yi toplam ithalatın yaklaşık yüzde 5’i olan İsrail’e ithalat yapan ülkeler listesinde beşinci sıraya koyuyor. İsrail ayrıca Türkiye’ye başta kimya ve kimya sanayi ürünleri, kauçuk ve plastik ürünler ile makine ve elektrikli makineler olmak üzere 1,6 milyar mal ihraç ediyor.”
“KISITLAMALAR ACİL BİR KITLIK YARATMAYACAK”
İsrail Ekonomi Bakanlığı’nın, “Türk boykotunun dikkatle incelenmesi gerektiğine inandığı” kaydedilen haberde, “Kısıtlamaların acil bir kıtlığa neden olmayacağı, çünkü tedarikçilerin envanteri olduğu, durumun dinamik olduğu ve politika gelişmelerine bağlı olarak değişkenlik gösterebileceği” belirtildi.
Haberde ayrıca, Türkiye’nin İsrail’e yönelik ihracat kısıtlamasının “Yürürlüğe girse bile aylar içinde geri alınabileceği” ifade edildi.
Haberde, “Türkiye’nin İsrail ile uzun süredir devam eden ekonomik bağları var, ancak Türkiye’deki birçok işletmenin bu ilişkiyi sürdürmeye ayrı bir ilgisi var. Türkiye’nin kendisi İsrail’den ithal edilen birçok hammadde ve ürüne ihtiyaç duyuyor ve iki ülke arasındaki ticari ilişkilerde uzun bir kriz sadece İsrail’e değil Türkiye’ye de zarar verecek. Bu nedenle Ekonomi Bakanlığı boykotun uzun sürmeyeceğini söyledi” denildi.
“İNŞAAT SEKTÖRÜ ETKİLENECEK”
İsrail’e yönelik ihracat kısıtlamalarının “özellikle inşaat sektörünü etkileyeceği ve kesinlikle fiyat artışı olasılığına dair uyarılar bulunduğu” belirtilen haberde, “İsrail İnşaatçılar Derneği, İsrail inşaat sektörünün güçlendirilmesi, Türkiye’den tedarikin sona erdirilmesi ve İsrail tedarikinin dış tedariklere göre önceliklendirilmesi çağrısında bulundu” denildi.
Gazeteye konuşan İsrail İnşaatçılar Derneği Başkanı Raul Serugo, “Bu olaydan hemen çıkan sonuç, İsrail’in bağımsızlığının korunması gerektiğidir. İsrail inşaat endüstrilerini geliştirmeli ve onları ithalata daha az güvenmelerini sağlayacak şekilde teşvik etmeli ve teşvik etmeliyiz” dedi.
İsrail’in şimdi atması gereken adımın, “ithalat kaynaklarını çeşitlendirmek, böylece Türkiye’nin İsrail’le olan ticaret ilişkisini dış politika ve güvenlik politikası üzerinde kaldıraç olarak kullanamaması ve İsrail’in inşaat ihtiyaçları için tek başına bir ülkeye bağımlı olmaması” gerektiği vurgulanan haberde, şunlar kaydedildi:
“Filistinli işçilerde olduğu gibi, yerel inşaat endüstrisi de elverişli koşullara çok bağımlı hale geldi: Türkiye’den ucuz ithalat, Filistin Yönetimi’nden ve Gazze’den ucuz işgücü. Bu ikisi gerçekliğin gereği değildir. Japonya ve Norveç’te Filistinli işçi yok, ancak orada her gün muhtemelen İsrail’dekinden daha hızlı binalar inşa ediliyor. Dünyada 200’den fazla ülke var ve birden fazla ülkeden vinç, çimento ve alüminyum profil ithal etmek güvenli.”
“TÜRK DOMATESLERİ İSRAİL DOMATESLERİNİN ANA İKAMESİ“
“Türk domateslerinin, Gazze’nin büyük çoğunluğunda yetişen İsrail domateslerinin ana ikamesi” olduğu belirtilen makalede, “7 Ekim’de yaşanan olayların geçici bir domates sıkıntısı yarattığı ve İsrail’in Türk domateslerinden takviyeye ihtiyacı olduğu” kaydedildi.
“Türkiye’nin ihracatta kısıtlama uygulamasının İsrail ekonomisindeki derin sorunlara da işaret ettiği” vurgulanan haberde, “İsrail, tüm ihtiyaçlarını kendi üreten otokratik bir devlet değildir ve sanayicilerin iddialarının aksine, ikisi de olamaz. Mineraller, yakıtlar, endüstriyel hammaddeler, gıda ürünleri ve tüketim malları burada büyük miktarlarda ithal edilmektedir, çünkü bunların büyük bir kısmı burada üretilmemektedir ve İsrail’in bunları yerel olarak üretmede hiçbir avantajı yoktur” denildi.
