İBB Meclisi toplandı, gündem deprem: ‘Hızlı organize olduk, dünya gıpta ile izledi’
İBB Meclisi’nin mart ayı oturumunun gündeminde 6 Şubat depremleri vardı. İBB yönetiminin İstanbul’u beklenen büyük depreme hazırlamak için yeni birimler kurulması ve imar mevzuatında değişiklikler yapılmasına ilişkin teklifleri, değerlendirilmek üzere komisyonlara sevk edildi. AKP’li Tevfik Göksu’nun deprem sonrası hızlı organizasyon nedeniyle BM’nin tebriklerini ilettiğini, çalışmaları dünyanın gıpta ile izlediğini savundu.
İBB Meclisi mart ayı oturumlarının ilk birleşimi, Saraçhane’deki başkanlık binasında 1. Meclis Başkanvekili Zeynel Abidin Okul başkanlığında gerçekleştirildi. Oturumun gündeminde Türkiye’yi yasa boğan 6 Şubat depremleri vardı. İstanbul’u beklenen depreme hazırlamak için İBB yönetimi tarafından hazırlanan teklifler, üzerinde çalışma yapılmak üzere ilgili komisyonlara sevk edildi.
Yapı güçlendirme yönetmeliği taslağı ile imar yönetmeliği değişiklik taslağı, deprem bölgesine nakdi yardım, binaların risk durumunu belirlemek için İBB’nin ücretsiz olarak sunduğu hızlı tarama çalışması için artan talebi karşılayabilmek üzere üniversiteler ve meslek odaları ile işbirliği yapmak üzere ortak hizmet protokolü yapılması, Afet Yönetimi Dairesi Başkanlığı, Afet Hazırlık Şube Müdürlüğü, Afet Zarar Azaltma Şube Müdürlüğü kurulması tekliflerinin, komisyonlarda değerlendirildikten sonra önümüzdeki günlerde oylanmak üzere meclis gündemine gelmesi bekleniyor.
“BM TEBRİK ETTİ”
Oturumda siyasi partilerin grup başkanvekilleri, İstanbul’daki deprem hazırlık çalışmaları ve kentsel dönüşüm ile ilgili konuşmalar yaptı. İlk konuşmayı yapan AKP Grup Başkanvekili Tevfik Göksu, depremde geciken yardımlara tepki gösterenleri eleştirerek “Devletin ilgili birimlerinin hepsi oradaydı. Devlet bütün gücü ve imkanlarıyla seferberlik ilan ederek bir çırpıda AFAD’ın hesabına 100 milyar TL geçirdiler. Bütün organizasyon yapılmıştı. Tırlar yollara sığmıyordu. Devlet bütün gücünü ve imkanını kullandı. BM heyetleri bu kadar büyük bir afette bu kadar hızlı organize olunduğu için tebrik etti. Bir taraftan biz acımızı yaşarken enkazın başında insan kurtarırken maalesef bir taraftan da daha depremden 4-5 saat sonra elinde mikrofon ‘çadır gelmedi değil mi’ diye provoke etmek isteyenler vardı. Ekranlarda ‘devlet nerede’ diye bağıranlar, klavye kahramanları hariç herkes alandaydı” diye konuştu.
“ÖZÜR DİLESİNLER”
Göksu, 6 Şubat depremlerinin ardından kentsel dönüşüme karşı çıkanların, dava açanların milletten özür dilemesi gerektiğini söyledi. Deprem bölgesinde yıkılan yapıların yüzde 3’ünün yeni, geri kalanlarının 1999 öncesi yapıldığını belirten Göksu bu durumun Türkiye’nin gittiği istikametin doğruluğunu gösterdiğini savundu.
“DÜNYA GIPTA ETTİ, ONLAR 2 OY DEVŞİRMEK İÇİN MORAL BOZDULAR”
Bu depremin siyasi partilerin paradigma değişimi yapması gerektiğini de gösterdiğini söyleyen Göksu “Daha depremde yaralar sarılırken muhalefetin ‘seçimi erteletemeyiz biz seçim istiyoruz’ dediklerini gördük. Siz Ak Parti’nin seçimden korktuğunu gördünüz mü? Daha durun enkazlarımız canlarımız var. Seçim 14’ündü de olur, 15’inde de olur. Seçimden kaçmak bizim kitabımızda yazmaz. Bunun üzerinden mal paylaşımı başladı. Türk devletini güçsüz göstermek için büyük gayret gösterildi. Hızlı organizasyon nedeniyle dünya gıpta etti, tebrik etti. Onlar 2 oy devşirmek için sahada gece gündüz emek veren arama kurtarma ekiplerinin moralini bozdular” dedi.
Kamuoyu araştırmalarında Cumhurbaşkanı’nın depremle ilgili verdiği sözlere güvenin yüzde 61.7 olduğunu, ‘aynı sözü CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu verse güvenir miydiniz’ sorusuna ‘ evet’ diyenlerin oranının yüzde 22.6 olduğunu aktardı.
“BİZİM YAPTIKLARIMIZIN ÜZERİNE NE KOYDUNUZ?”
Asıl İstanbul ve deprem konusunun konuşulması gerektiğini ifade eden Göksu, “Şu kürsüde 230 kez deprem 93 kez de kentsel dönüşüm demişim. Bizim yaptıklarımızın üzerine ne konuldu 4 yılda? Amacım mukayese etmek değil. Sizi Ak Parti ile mukayese etmek bizim için zul. Yaptığınız bir şey yok çünkü. İBB Başkanı önce ‘5 yılda bu işi bitirim’ demiş, sonra ‘100 yılda bitmez’ diyor. Önce ‘kentsel dönüşüm’ diyor, sonra ‘kentsel dönüşümü durdurmak lazım’ diyor” ifadelerini kullandı.
BEKLENEN CAN KAYBI SAYISINI AÇIKLADI: 14 BİN 200
Göksu, AKP döneminde İBB’nin yaptığı master planı, jeolojik çalışmalar, hasar raporu gibi çalışmaları anlattı. Göksu Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı’nın (JICA) 2002 yılında hazırladığı rapora göre İstanbul’da beklenen depremde can kaybını 73 bin kişi olarak açıkladığını aktararak “JICA, ‘725 bin haneyi inceledik 73 bin can kaybı olur’ diyor. JICA yeni çalışmasına 2018’de başlayıp 2019’un başında size teslim etti. Bu çalışmada ‘can kaybı 14 bin 200 olur’ deniliyor” açıklamasında bulundu.
Göksu, İBB’nin şu anda riskli alanlarda hiçbir kentsel dönüşüm çalışması yapmadığını, önce dönemde de kentsel dönüşüm planlarına ‘hayır’ oyu kullanıp dava açtığını söyledi.
“CHP DÖNÜŞÜM YASASINI ANAYASA MAHKEMESİ’NE TAŞIDI”
Van depremi sonrasında AKP’li ve CHP’li belediye başkanlarının bir araya gelip bir yasal düzenleme konusunda çalışma yaptıklarını ve yasa metninin TBMM’ye gönderildiğini söyleyen Göksu “ 6306 sayılı afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkında yasaya, CHP ‘hayır’ oyu kullandı. Yaklaşık 800 bin konut, o yasa kapsamında yenilendi. Yasanın iptali için CHP, Anayasa Mahkemesi’ne gitti. Bu engelleri çıkarmasaydınız 1 milyon 600 bin konut yenilenirdi. CHP kentsel dönüşüm projelerine 1537 dava açtı” dedi.
“BENDEN ESİNLENDİ”
“İBB Başkanı benden esinlenerek seferberlik planı açıkladı” diyen Göksu “Bu sefer bir şey çıkar diye bekledim. 2019’da da açıkladı seferberlik planını. 2020’de de. Eğer siz kentsel dönüşüm ve depremle ilgili iyi bir şey yapıyor olsaydınız size teşekkür ederdim. 4 yıldır ‘bu kentte 25 yılda hiçbir şey yapılmadı’ diyorlar. İBB Başkanı, deprem için 13 milyar harcadığını açıkladı. Baktım, o para ile kitap basıp çalıştay yapmışlar” dedi.
DEPREM KONSEYİ FAYIN YERİNİ Mİ DEĞİŞTİRECEK?
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun “deprem konseyi kurulsun” çağrısını da eleştiren Göksu, “Ne yapacak Deprem Konseyi? Fayın yerini mi değiştirecek?” dedi. Göksu eleştirilerini şöyle sürdürdü:
* “İBB Başkanı, deprem seferberliği deyince, gönlünü kaptırdığı sevdadan vazgeçti, genel başkanının önünü açmayacağını anladı, İstanbul’a dönecek ve kentsel dönüşüme başlayacak derken yine manipülasyon çıktı. Deprem seferberliği dediği algı ve manipülasyon. Yapılacak tek şey konutları yenilemek.”
İSTANBUL İÇİN YENİ KONUT KREDİSİ AÇIKLANACAK
Göksu, Hazine ve Maliye Bakanı’nın önümüzdeki günlerde İstanbul ile ilgili bir müjde açıklayacağını da söyleyerek binasını yenilemek isteyen her vatandaşa, en az 1 milyon TL olmak üzere 2 yıl geri ödemesiz, yüzde 0.69 vade ile kredi verileceğini duyurdu. Ada bazında dönüşüm yapmak isteyen şirketlerin de bu krediden yararlanabileceğini ifade eden Göksu kiracılar için de yap-işlet-devret yöntemi ile bir modelin açıklanacağını kaydetti.
“RANTSAL DÖNÜŞÜMÜN ANITI ORASI”
CHP Grup Başkanvekili Doğan Subaşı da “Kızılay’a artık güvenilmiyor. Niye Ahbap ya da sosyal medya fenomenlerine yardım yapıyor. Haluk Levent’e taktınız kafayı. Yandaş televizyonlarda Ahbap kötüleniyor. Kızılay’a neden Ahbap kadar ilgi duymuyor vatandaşlar” dedi.
Riskli yapı alanı ve rezerv yapı alanı yetkisinin AKP tarafından suistimal edildiğini bu yüzden kentsel dönüşümün rantsal dönüşüm haline geldiğini belirtti. Subaşı, Kemer Country’nin golf sahalarının rezerv yapı alanı ilan edilerek villa imarına açılması sürecini hatırlatarak “Bu rantsal dönüşümden biz buna dava açarız” dedi. Gecekonduların bulunduğu Mall of İstanbul arazisinin de rezerv yapı ilan edilerek AVM yapıldığını, gecekondu sahiplerinin oraya geri dönemediklerini anlatarak “Rantsal dönüşümün anıtı orası” dedi.
Subaşı, İstanbul’da imara açılan askeri arazilere de dava açtıkları söyledi. Ataköy sahilinde eskiden spor- kamp alanı olan alanda yapılan plan değişikliği ile gökdelenler dikildiğini aktaran Subaşı bu gibi planlara dava açtıklarını, açmaya devam edeceklerini ifade etti. Kentsel dönüşüm projelerine 1537 dava açıldığı bilgisinin de doğru olmadığını söyleyen Subaşı, 2009’dan bugüne 14 yılda 492 dava açtıklarını belirtti.
Subaşı “Kentsel dönüşüm yasasının verdiği yetkiyi yeni alanları imara açmak için kullanıyorsunuz. Oralarda lüks konutlar yapılıyor. Üst gelir grubu yararlanıyor. Yoksul vatandaş o konutlara gidemiyor yine depreme dayanıklı olmayan binalara gidiyor. 25 yıl burada, 20 yıldır genelde iktidarsınız. Ama hala deprem konuşuyoruz. Hala dönüştüreceğim, değiştireceğim… Siz depremle geldiniz depremle gideceksiniz” diye konuştu.
“HELALLİĞİ KİMDEN İSTEYECEKSİNİZ?”
İYİ Parti Grup Başkanvekili İbrahim Özkan ise depremin yarattığı acı tablodan 22 yıldır ülkeyi müteahhit devletine çevirenlerin sorumlu olduğunu, imar affına evet oyu verenlerin de vebal altında olduğunu vurguladı. Özkan, 1999 depreminden sonra kurulan Deprem Konseyi’nin 8 yıl sonra Resmi Gazete’de duyurulan bir karar ile “uygulama alanı kalmadığı” için kapatılmasını eleştirdi.
“Helallik” tartışmasına da değinen Özkan “Kimden isteyeceksiniz helalliği? Çocuğunu kaybeden anne- babalardan mı? Anne-babasını kaybeden çocuklardan mı? Hayatını kaybedenlerden mi? Helalliği insanlar yaşarken alacaksınız. İnsanların hayalleri söndü. Psikolojik sorunları var kentlerinden göçmek zorunda kaldılar. Hatay, Suriye vatandaşlarının yoğun yaşadığı bir vilayet haline geldi. Demografik sorunlar var bölgede. Toprak satışının acilen durdurulması gerekiyor” dedi.
MHP Grup Başkanvekili Volkan Yılmaz da İstanbul’un depreme hazırlanması ile ilgili yapmayı düşündüğü konuşmadan deprem seferberliği açıklaması yapan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun meclise gelip konu ile ilgili sunum yapmadığı için vazgeçtiğini söyledi. Yılmaz, depremle ilgili devleti suçlayanların da art niyetli olduğunu savundu.
AKP GRUP SÖZCÜSÜ: İSTEDİĞİMİZ DESTEĞİ VEREMEDİK
AKP Grup Sözcüsü Faruk Gökkuş eleştirilere yanıt vererek Cumhurbaşkanı’nın helallik istemesiyle ilgili tartışmaya değindi. Gökkuş “500 bin metrekarelik alanı kapsayan bir depremdi. Devlet olarak milletimizle beraber omuz omuza verdik ama vatandaşımıza istediğimiz desteği veremedik. Millet olarak devlet olarak veremedik. Hiçbir devletin de vermesi mümkün değildi depremin büyüklüğü dikkate alındığında. Biraz vicdanınızı sorgulamanızı rica ederim” dedi.
“AKP’NİN BECERİKSİZLİĞİ YÜZÜNDEN 10 BİNLERCE ÇOCUK TRAVMA YAŞADI”
CHP Grup Sözcüsü Tarık Balyalı “İBB 2019’da kurulmadı. 20 yıl boyunca Ak Parti bu şehri yönetti. Maraş depreminde sonra öğrendik ki; İstanbul’daki 100’den fazla okul risk altındaymış. Ne yenilenmiş ne güçlenmiş. AKP’nin beceriksizliği yüzünden 10 binlerce çocuk bir günde travmaya uğradı. Bir günde çocuklar başka okullara taşındı. Deprem vergileri ile yapılması gereken Çapa Tıp Fakültesi ve Cerrahpaşa başka yere taşındı. Aksaklıklar düzeltilemediği için Cumhurbaşkanı helallik istemek zorunda kaldı. Kızılay’ın depremzedelere dağıtması gereken çadırları Ahbap aracılığı ile sattığını gördük. Utanç vericiydi” dedi.
Balyalı “20 yılın hesabını veremeyenlerin hesap vermek yerine helallik istemisihi kamuoyunun takdirine bırakıyorum” ifadelerini kullandı. Gökkuş “Siz karşı çıkmasaydınız Çapa ve Cerrahpaşa yenilenirdi. Siz karşı çıktınız” iddiasında bulundu.
AFAD RAPORUNA DİKKAT ÇEKTİ
İYİ Parti Grup Sözcüsü Suat Sarı da “AFAD’ın risk azaltma raporu var. Bu planın içinde 500 vizyoner hedef var. ‘İstanbul’da yapılaşmayı azaltın, imar planlarını durdurun, viyadük ve üst geçitlerin güçlendirmesini yapın’ deniliyor. Biz İstanbul’da kaç üst geçidin depreme dayanıklı olduğunu biliyor muyuz? Afet acil ulaşım yolları 24 saat dolu. Araçlar park ediyor. Sorumluluk emniyetin. Niye bunu tartışmıyoruz?” diye tepki gösterdi.