Halktan ‘tasarruf’ isteyip lükse milyarlar harcıyorlar
Halktan ‘tasarruf’ isteyip lükse milyarlar harcıyorlar
AKP’nin dilinden düşürmediği tasarruf tedbirleri yine lafta kaldı. Bütçe rakamları, iktidarın gizli harcamalar ile araç ve bina saltanatından vazgeçemediğini gösteriyor. Örtülü ödenek 1.3 milyara yaklaşırken, tören ve ağırlamaya 100 milyon lira harcandı
BİR GÜN Gazetesinden NURCAN GÖKDEMİR Yazısı ;/ nurcangokdemir@birgun.net
AKP hükümetlerinin israf tablosunun en temel kalemleri olarak gösterilen bina ve taşıt kiralama bedelleri, silah alımı, müteahhitlik giderleri, tören harcamaları ile hesabı sorulamayan gizli hizmet giderleri hız kesmiyor.
Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, temmuz ayı bütçe harcama tutarlarını açıkladı. Hükümetten her kademede yapılan tasarruf çağrılarının devlette karşılığını bulmadığını rakamlar bir kez daha ortaya koydu.
Örtülüde rekor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 24 Haziran’dan sonra tek başına ve hesabını vermeden kullanmaya başladığı örtülü ödenek harcamaları 1.3 milyara yaklaştı. Ocak ayı hariç diğer aylardaki harcamalardan düşük olmakla birlikte, gizli hizmet giderleri kaleminden temmuz ayında yapılan harcama 103 milyon lira oldu. Böylelikle yedi aylık harcama tutarı 1 milyar 226 milyon liraya ulaştı.
Erdoğan, Cumhurbaşkanı seçilene kadar sadece başbakanların kullanımında olan örtülü ödenekten eski başbakanlar Bülent Ecevit, Tansu Çiller, Necmettin Erbakan ve Mesut Yılmaz döneminde kullanılan toplam tutar 190 milyon lira olurken, AKP’nin ilk bütçe yılı olan 2003’ten bu yana yapılan harcama toplamı, son harcamalarla 15 milyarın üzerine çıktı.
Erdoğan’ın 2003 yılı mart ayından 2014 yılı ağustos ayında cumhurbaşkanı seçilene kadar yaptığı örtülü ödenek harcaması 7 milyar 93 milyon lira oldu. Bu arada sadece yedi ay eski Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun tek başına kullandığı kalem, 2015 yılının mart ayındaki değişiklikle cumhurbaşkanının da kullanımına açıldı. 24 Haziran’dan sonra Başbakanlığın lağvedilmesi ile örtülü ödenek sadece cumhurbaşkanının oldu. Her yıl bir önceki yılın rekorunun kırıldığı örtülü ödenek harcamaları AKP iktidarları döneminde 15 milyar lirayı aştı.
Kiraya servet gitti
Devlet kurumlarının uzun yıllardır kullandıkları ve kamuya ait olan binalar yerine yeni yapılan plazaları tercih etmesi, devleti ülkenin en büyük kiracısı yaptı.
2016’da 728 milyon, 2017’de 901 milyon liralık kira ödemesi yapan devletin, 2018 yılının yedi ayındaki kira harcaması 1.5 milyarı aştı. Kira harcamalarında en yüksek ödeme 605 milyon lira ile hizmet binalarına yapılırken, 325 milyon lira personel servisine, 299 milyon lira taşıtlara, 110 milyon da uçak kiralamaya ödendi.
2018’in ilk ayında 107 milyon lira kira ödenirken, bu tutar temmuz ayı sonunda rekor bir artışla 276 milyon liraya fırladı. Ocak ayında hiç uçak kiralamayan hükümet, 24 Haziran seçim kampanyası döneminde uçak kiralamaya da hız verdi. Mayıs ayında 14, Haziran’da 11 milyon lira hava taşıtı kiralama bedeli ödenirken, son ay bu tutar 45 milyon lira oldu. Araç kiralamaların yanı sıra araç alımları da sürdü. Bu yıl 127 milyon liralık araç alındı.
Tören ve ağırlama
Temsil ve tanıtma giderleri de azalmadı. Yedi ayın sonunda 101 milyon liraya ulaşan temsil ve tanıtma giderleri yıla 2 milyon liralık harcama ile başladı. Ancak bu harcama da seçim kampanyasının hız kazanmasına paralel olarak arttı.
4.5 milyarlık silah
Hükümetin silah harcamaları da uzun yıllardır olduğu gibi rekorlar kırarak sürdü. Temmuz ayında yapılan 875 milyon liralık harcama ile 2018 başından bu yana yapılan “Güvenlik ve savunmaya yönelik mal, malzeme ve hizmet alımı” harcaması 4.5 milyara ulaştı.
Hükümetin her dönem belli grupların kollandığı, gereksiz ve pahalı yatırımlara girişildiği gerekçesiyle eleştiri konusu olan müteahhitlik giderleri de 27 milyar lira oldu. 5 milyarın üzerine çıktığı nisan ve mayıs aylarında rekor kıran müteahhitlik harcamaları, temmuz ayında 2.7 miyar lira olarak gerçekleşti.
