Canan Kaftancıpğlu TRT hakkında suç duyurusunda bulundu: Hesabımız mahşere kalmayacak…

CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, TRT’nin seçim süreci de dahil olmak üzere CHP ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na yönelik ‘ayrımcı ve hukuksuz yayın politikaları’ nedeniyle Çağlayan Adliyesi’ne gelerek suç duyurusunda bulundu.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, TRT’nin CHP ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na yönelik ‘ayrımcı ve hukuksuz yayın politikaları’ gerekçesiyle İstanbul’da Çağlayan Adliyesi’nde suç duyurusunda bulundu.

“SEÇİMİ ERDOĞAN’IN KAZANMASI İÇİN NE YAPMALIYSA ONU YAPTI”

Kaftancıoğlu, “Siyasi tarihimiz bu kişileri yargılayacak ve mahkum edecektir. Ancak hesabımızın mahşere kalmasına izin vermeyeceğiz. Bu adaletsizliğin sorumluları hukuk önünde de hesap vermek zorundadır. TRT, AKP’nin ve Erdoğan’ın seçimi kazanması için bir televizyon kanalı ne yapmalıysa onu yapmıştır. Adeta Saray’ın sözcüsü haline gelmiştir” ifadelerini kullandı.

“CHP’Yİ YOK SAYAN VE KÖTÜLEYEN YAYINLAR YAPILIYOR”

Kaftancıoğlu’nun basın açıklaması şu şekilde:

Sn. Basın Mensupları

Bugün, kamusal görevini kötüye kullanan TRT Genel Müdürü hakkında suç duyurusunda bulunmak üzere adliyeye geldik.

TRT Genel Müdürü Zahid SOBACI, göreve başladığı günden bu yana, TRT’ye yanlı bir yayın politikası izletmektedir. TRT Devletin ve Milletin Kuruluşudur. Hepimizin vergileriyle gelir elde etmektedir. Buna karşın çok uzun süredir CHP’yi yok sayan veya kötüleyen yayınlar yapmaktan geri durmamaktadır.

“SİYASİ TARİHİMİZ BU KİŞİLERİ MAHUM EDECEKTİR”

TRT Kanunu, TRT kanallarının yayınlarında tarafsız davranmasını hükmetmiştir. Ne var ki mevcut TRT yönetimi bu yükümlülüğünü yerine getirmemektedir. Özellikle seçim dönemi boyunca TRT, devlet televizyonu olarak değil, AKP’nin propaganda makinesi olarak çalışmıştır. Genel Başkanımızı ve Partimizi yok sayan zihniyetin demokrasi tarihimize kara bir leke olarak geçtiğini belirtmek isteriz. Siyasi tarihimiz bu kişileri yargılayacak ve mahkum edecektir. Ancak hesabımızın mahşere kalmasına izin vermeyeceğiz. Bu adaletsizliğin sorumluları hukuk önünde de hesap vermek zorundadır. TRT, AKP’nin ve Erdoğan’ın seçimi kazanması için bir televizyon kanalı ne yapmalıysa onu yapmıştır. Adeta Saray’ın sözcüsü haline gelmiştir.

Bu süreçte;

1. CHP Genel Başkanı, MYK üyeleri, PM üyeleri ve milletvekillerini TRT ekranlarında canlı yayınlanan hiçbir programa davet edilmemiştir. O kadar ki Genel Başkanımız, TRT’de yalnızca hain darbe girişiminin ardından bir defa programa davet edilmiştir.
2. Genel Başkanımızın siyasi konuşmaları TRT’de ya yayınlanmamakta ya da çok az yayınlanmaktadır.
3. Genel Başkanımızın grup toplantıları TRT ekranlarında kesilerek yayınlanmaktadır. Kemal Kılıçdaroğlu’nun Aralık 2022 tarihinde yaptığı 40 dakika 56 saniyelik grup konuşmasının 10 dakika 18 saniyelik kısmının yayınlandığı görülmektedir. 3 Ocak 2023 – 28 Mart 2023 tarihleri arasında Sn. Kemal Kılıçdaroğlu’nun 9 adet grup toplantısı düzenlediği; bu toplantılardaki konuşmaların sırasıyla; 9 dakika 50 saniye, 9 dakika 26 saniye, 10 dakika 10 saniye, 10 dakika 38 saniye, 10 dakika 2 saniye, 11 dakika 14 saniye, 9 dakika 30 saniye, 10 dakika 20 saniye ve 10 dakika 36 saniyelik kısımlarının canlı yayınladığı tespit edilmiştir.
4. Seçim boyunca CHP’nin ve Cumhurbaşkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun siyasi reklamları, TRT ekranlarında Recep Tayyip Erdoğan’ın çok altında yayınlanmıştır. Bunların da çoğu gündüz kuşağında yayınlanmıştır.
5. TRT ekranlarında CHP ile ilgili yapılan haberlerin çoğu olumsuz şekildedir. Örneklemek gerekirse bu haberlerin bir kısmının başlıkları şu şekildedir: “CHP’de Hakaret Krizi Büyüyor mu?”, “Ekonomi Vizyon Belgesine Eleştiri”, “Kılıçdaroğlu’na Gazi Meclis Tepkisi”
6. Genel Başkanımızın konuşmaları ya hiç yayınlanmamakta, ya da kesilerek yayınlanmaktadır. Örneğin 03/12/2022 tarihli CHP vizyon belgesi açıklaması toplamda 4 saat4 dakika sürmüşken TRT Haber bu yayını yalnızca 6 dakika 18 saniye vermiştir. Yine Genel Başkanımızın TBMM’deki 2022 bütçe konuşması 1 saat 2 dakika sürmüşken TRT Haber yalnızca 8 dakika 48 saniyesini canlı yayınlamıştır.

Tüm bu konular nedeniyle halkın haber almasını engelleyen, siyasi haklarımızı kullanmamıza ve duyurmamıza izin vermeyen, görevini kötüye kullanan TRT Genel Müdürünü bugün savcılığa şikayet ediyoruz.

Adalet arayışımız ve yürüyüşümüz sürecek dedi.

T.C ……………………….. CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA

ŞİKAYETÇİ                             : Cumhuriyet Halk Partisi İl Başkanı

T.C.K.N.                                   : ……………………………………

ADRES – TEL                           : ……………………………………

ŞÜPHELİ                                 : Prof. Dr. Mehmet Zahid SOBACI

(TRT Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdürü)

SUÇ                                          : TCK m.113,114/2, 257 ve re’sen tespit edilecek suçlar

SUÇ TARİHİ                            : 14/07/2021 ve sonrası

KONU                                      : Şüpheli hakkında soruşturma yürütülmesi ve iddianame düzenlenip kamu davası sonucunda cezalandırılması talebidir.

AÇIKLAMALAR

Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu bir süredir kendi mevzuatının da öngördüğü tarafsızlığı yayın politikasında yansıtamamaktadır. 2021/348 sayılı, 14/07/2021 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile TRT Genel Müdürlüğüne atanan Mehmet Zahid SOBACI ve yönetimi, TRT’nin ilkelerine ve kendi mevzuatına aykırı yayın politikası ile çeşitli suçların vücut bulmasına neden olmuştur. Şöyle ki: TRT, TRT1 ve TRT Haber kanallarında haber yayınları yapmaktadır. Suç tarihinin başlangıcından bu yana TRT kanalları, siyasi partiler arasında tarafsızlık ilkesini zedeleyen dengesizlikler barındırmaktadır.

1. CHP’nin Genel Başkanı, MYK üyeleri, PM üyeleri ve milletvekilleri TRT ekranlarında canlı yayınlanan hiçbir programa davet edilmemektedir.
2. Genel Başkanımızın siyasi konuşmaları TRT’de ya yayınlanmamakta ya da çok az yayınlanmaktadır.
3. Genel Başkanımızın grup toplantıları TRT ekranlarında kesilerek yayınlanmaktadır. Kemal Kılıçdaroğlu’nun Aralık 2022 tarihinde yaptığı 40 dakika 56 saniyelik grup konuşmasının 10 dakika 18 saniyeik kısmının yayınlandığı görülmektedir. 3 Ocak 2023 – 28 Mart 2023 tarihleri arasında Sn. Kemal Kılıçdaroğlunun 9 adet grup toplantısı düzenlediği; bu toplantılardaki konuşmaların sırasıyla; 9 dakika 50 saniye, 9 dakika 26 saniye, 10 dakika 10 saniye, 10 dakika 38 saniye, 10 dakika 2 saniye, 11 dakika 14 saniye, 9 dakika 30 saniye, 10 dakika 20 saniye ve 10 dakika 36 saniyelik kısımlarının canlı yayınladığı tespit edilmiştir.
4. Seçim boyunca CHP’nin ve Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun siyasi reklamları, TRT ekranlarında Recep Tayyip Erdoğan’ın çok altında yayınlanmıştır. Bunların da çoğu “prime time” diye tabir edilen, en çok televizyon izlenilen zamanın dışında yayınlanmıştır.

TRT tarafından reklamlarımız önce “hukuk birimi incelemesinde” bahanesiyle hiç yayınlanmamış, reklamların hukuka uygun tarihten 11 gün sonra yayınlanmaya başlamıştır. Sonrasında da reklamlar adil şekilde yayına sokulmamaktadır.

TRT Haber Televizyonunda 18 Nisan 2023 – 24 Nisan 2023 tarihleri arasında AKP ve CHP’nin reklamları adil bir şekilde yayınlanmamıştır:

a) AKP’nin bu tarihler arasında 19’u Prime Time’da olmak üzere 35 kuşak spotu ve 16 çerçeve reklamı yayınlanmıştır. Bu haliyle AKP’nin toplam 51 reklamı yayınlanmıştır.

TRT Haber’de AKP’nin reklamlarının yayınlanma tablosu şu şekildedir:

b) Bu tarihler arasında Cumhuriyet Halk Partisi’nin yalnızca 4’ü Prime Time’da olmak üzere 18 kuşak spotu yayınlanmış, buna karşın çerçeve reklamı ise hiç yayınlanmamıştır. Yine CHP tarafından rezerve edilen 46’sı prime time saati olmak üzere toplam 53 kuşak spotu geri çevrilmiş, yayıncılık tabiriyle atılmış, yani yayınlanmamıştır.

TRT Haber’de CHP’nin reklamlarının yayınlanma tablosu ise şu şekildedir:

CHP’nin TRT Haber’de yayınlanmadan atılan reklamları ise şu şekildedir:

Yine TRT 1 Televizyonunda 18 Nisan 2023 – 24 Nisan 2023 tarihleri arasında AKP ve CHP’nin reklamları adil bir şekilde yayınlanmamıştır:

a) AKP’nin bu tarihler arasında 31’i Prime Time’da olmak üzere 53 kuşak spotu reklamı, 1 sponsor jenerik ve 38 çerçeve reklamı yayınlanmıştır. Bu haliyle AKP’nin toplam 92 reklamı yayınlanmıştır.

TRT 1’de AKP’nin reklamlarının yayınlanma tablosu şu şekildedir:

b) Buna karşın Cumhuriyet Halk Partisi’nin 16’sı Prime Time saatlerinde olmak üzere 70 kuşak spotu yayınlanmış, sponsor jeneriği ve çerçeve reklamı ise hiç yayınlanmamıştır. İlk bakışta TRT 1’de AKP kadar olmasa da CHP’nin de çok reklamı yayınlanmış gibi görünmekte ise de bu durum gerçeği yansıtmamaktadır. Çünkü, CHP’nin reklamları prime time saatinde yayına sunulmamaktadır. Yine CHP tarafından rezerve edilen 11’i prime time saati olmak üzere toplam 69 kuşak spotu geri çevrilmiş, yayıncılık tabiriyle atılmış, yani yayınlanmamıştır.

TRT 1’de CHP’nin reklamlarının yayınlanma tablosu şu şekildedir:

CHP’nin TRT 1’de yayınlanmadan atılan reklamları ise şu şekildedir:

Bu noktada bu reklamların tümü için rezervasyon yapılırken para ödendiğinin de belirtilmesi gerekir. Yani TRT, yayınlanması için kendisine gönderilen reklamlarla ilgili rezervasyonun parasını peşin almakta, ancak bu reklamları yayınlamayacak sonradan mahsuplaşmaya gitmektedir. Bu tespitlerimiz AGİT’in de raporlarında kendisine yer bulmuştur.

• TRT ekranlarında CHP ile ilgili yapılan haberlerin çoğu olumsuz şekildedir. Örneklemek gerekirse bu haberlerin bir kısmının başlıkları şu şekildedir: “CHP’de Hakaret Krizi Büyüyor mu?”, “İnce’den 6’lı Masa Eleştirisi”, “Ekonomi Vizyon Belgesine Eleştiri”, “6’lı Masanın Geleceği Ne Olacak?”, “Kılıçdaroğlu’na Gazi Meclis Tepkisi”, “CHP’ye Yabancı Danışman Tepkisi”.
• Genel Başkanımızın konuşmaları ya hiç yayınlanmamakta, ya da kesilerek yayınlanmaktadır. Örneğin 03/12/2022 tarihli CHP vizyon belgesi açıklaması toplamda 4 saat4 dakika sürmüşken TRT Haber bu yayını yalnızca 6 dakika 18 saniye vermiştir. Yine TBMM bünyesinde Kemal Kılıçdaroğlu’nun bütçe konuşması 1 saat 2 dakika sürmüşken TRT Haber yalnızca 8 dakika 48 saniyesini canlı yayınlamıştır. Bunun dışında Kemal Kılıçdaroğlu’nun canlı yayınlanan yüzlerce konuşmasına 1 saniye dahi bağlanılmamıştır. Buna karşın Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşmaları, etkinlikleri bütünüyle yayınlanmakta, hemen bu konuşmanın ardından da Erdoğan’ı öven devam yayınları yapılmaktadır.
• Özellikle seçim döneminde TRT, seçmen iradesinin oluşması konusunda açıkça Recep Tayyip Erdoğan lehine hareket etmiştir. Bu durum yapılan son Milletvekili ve Cumhurbaşkanı Seçimlerini takip eden uluslararası kuruluşların raporlarına da yansımıştır.

Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi’nin (ICCPR) 19. Maddesine ilişkin 34 No’lu Genel Yorumun 16. maddesi, Taraf Devletlerin “kamu yayıncılık hizmetlerinin bağımsız bir şekilde çalışmasını sağlamalarını” ve “bağımsızlıklarını ve yayın özgürlüklerini garanti etmelerini” gerektirmektedir.” Avrupa Konseyi’nin (AK) 2254 (2019) sayılı Kararının 8.10. maddesi, üye devletleri “kamuya hizmet eden medyanın bağımsızlığını garanti etmeye, onları etkilemeye veya hükümet medyasına dönüştürmeye yönelik her türlü girişime son vermeye” çağırmaktadır.

Buna karşın Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) Uluslararası Seçim Gözlem Heyeti’nin 14 Mayısta yapılan ilk tur seçimlere ilişkin “İlk Bulgular ve Sonuçlar” adlı Raporu’nda kamu televizyonunun Erdoğan ve Millet İttifakı lehine açık dengesizlik yaratan yayın politikası tespit edilmiştir. Raporun ilgili kısmında şu ifadelere yer verilmiştir:

“Anayasa, resmi yayın kuruluşunun tarafsızlığını güvence altına alırken mevzuat da tüm medya kuruluşlarını seçim kampanyalarını tarafsız bir şekilde yayınlamakla ve adaylara eşit fırsatlar sağlamakla yükümlü kılmaktadır. DKİHB SGH’nin yürüttüğü medya izleme çalışmasının sonuçları, devlete ait Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu’nun ( TRT), TRT-1 ve TRT Haber’in, ağırlıklı olarak olumlu bir üslupla olmak üzere, siyasi içerikli haberlerin toplamda yüzde 44 ve 55’sini alan, Cumhur İttifakı ve Sayın Erdoğan’a yer vererek taraflı davrandığını göstermiştir. Bu kanallar, Sayın Erdoğan’a yer verirken görevdeki Cumhurbaşkanı ya da seçimde aday olarak yer vermek arasında bir ayrım yapmamış, genellikle kampanya faaliyetlerini Cumhurbaşkanı hakkında haber yapmak niteliğinde sunarak bir kamu görevlisinin olağan faaliyetleri hakkında bilgi verme ihtiyacının ötesine geçmiştir. Buna karşılık, Millet İttifakı ve Sayın Kılıçdaroğlu toplam yüzde 28 ve 25’lük pay alırken, Emek ve Özgürlük İttifakı yüzde 7 ve 3 oranında haber yayınında yer almış ve bunların tamamı ağırlıklı olarak olumsuz bir ton içermiştir…

…  Kanuna uygun olarak, TRT seçimdeki tüm adaylara serbest yayın süresi sağlamış olsa da bu sürenin büyük bir kısmı “ prime time” dışı saatlerde tahsis edilmiştir. Yarışmacılara kamu ve özel medyada siyasi reklamlar yapmak için eşit koşullarla yayın süresi satın alma hakkı verilirken, CHP ücretli süre sağlamadığı için TRT’ye çok sayıda şikayette bulunmuş, bu şikayetler seçim gününden önce hala çözüme kavuşturulmamıştır.”

Yine AGİT Uluslararası Seçim Gözlem Heyeti’nin ikinci tur Cumhurbaşkanı Seçimine İlişkin “İlk Bulgular ve Sonuçlar” adlı Raporu’nda kamu televizyonunun Erdoğan lehine açık dengesizlik yaratan yayın politikası tespit edilmiştir. Raporun ilgili kısmında şu ifadelere yer verilmiştir:

“İzlenen yayın kuruluşlarının çoğu, cumhurbaşkanının resmi ve adaylık faaliyetlerini birbirinden ayırmadan Sayın Erdoğan’a açık bir destek göstermiştir. Ayrıca, bu yayın kuruluşlarının çoğu, haberlerinde gerçekler ile görüşler arasındaki ayrımı sık sık bulanıklaştırmış, ve haberleri destekledikleri adayın lehine olacak şekilde seçici bir şekilde sunmuştur.

Anayasa ile tarafsızlık güvence altına alınmasına rağmen, kamu televizyonu TRT-1 ve TRT Haber, ağırlıklı olarak olumlu bir tonla siyasi içerikli haberlerin yüzde 64 ve 73’ünü kendilerine ayırarak Sayın Erdoğan’a destek vermeye devam etmişlerdir. Sayın Kılıçdaroğlu ise kullanılan tonun büyük ölçüde olumsuz olduğu bu tür haberlerin yüzde 36’sı ve yüzde 27’sinde yer almıştır.”

Benzer ifadeler, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin 17 Haziran 2023 tarihli ve “Observation of the presidential and parliamentary elections in Türkiye (14 and 28 May 2023)” Başlıklı, Seçime ilişkin final raporunda da yer almıştır.

Tüm bu anlatılanlar ışığında bir kamu hizmeti niteliği taşıyan TRT’nin yayınlarının mevzuatına aykırı biçimde tarafsızlığını terk ettiği görülmektedir. Kurumun kamu hizmeti görme niteliği yönetimin politikası sonucunda yitirilmiştir. Mevzuatına aykırı şekilde yaptığı yayınlar silsilesinin, hukuka aykırılık taşıdığının da göstergesidir. TRT Genel Müdürü, bu durumdan doğrudan sorumludur.

TRT, Kendi Kanunu’nun 5. maddesinde düzenlenen yayın ilkelerine açıkça aykırı davranmaktadır.  Kamuoyunun sağlıklı ve serbestçe oluşabilmesi için kamuoyunu ilgilendirecek konularda yeterli yayın yapmak; tek yönlü, taraf tutan yayın yapmamak ve bir siyasi partinin, grubun, çıkar çevresinin, inanç veya düşüncenin menfaatlerine alet olmamak şeklinde yayın ilkesi bulunan TRT’nin genel müdürünün yayın politikası suç içermektedir.

Şüphelinin belirlediği bu yayın politikası, TCK m.113 uyarınca hukuka aykırı fiille kamu hizmetinden yararlanma hakkının engellenmesi suçunu meydana getirmektedir. Yayınlarında Cumhuriyet Halk Partisi’ne ve siyasi argümanlarına yer vermemeyi adeta bir amaç edinen bu kurumun yönetim anlayışı ile genel müdür ve yönetim, kamu görevinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmaktadır. Bu suretle TCK m.114/2 uyarınca TRT’nin yayıncılığı üzerindeki yönetim erkini kullanarak Partimizin siyasi haklarını kullanmasını engellemektedir. Başka siyasi partilerin siyasi düşüncelerini yoğun şekilde yansıtan yayınlar ile halkı manipüle etmeye yönelik taraflı yayın politikası güden Genel Müdür ilgili mevzuatın öngördüğü görevlerinin gerekliliklerine kasti aykırı hareket ederek TCK m257’de düzenlenen görevi kötüye kullanma suçunun da faili konumuna gelmektedir.

Anayasa’nın 68. maddesi siyasi partileri, demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurları olarak nitelendirmiştir. Bir toplumda siyasi partilere bakış açısı ve faaliyetlerini serbestçe yapmalarına gösterilen tepkiler, aynı zamanda o toplumun demokrasiye bakış açısını yansıtır. Devlet televizyonu da bu bakış açısının dışa vurumunun en önemli göstergesidir. Devlet eliyle, devlet televizyonu tarafından bir siyasi partiye kasten sansür uygulanması Anayasa’da bulunan sansür yasağının da ihlalidir.

Ayrıca TRT’nin yukarıda bahsettiğimiz tarafsızlıktan uzak tutumu ve Cumhuriyet Halk Partisinin her alandaki çalışmaları, siyasi söylemleri ve konuşmalarına, yayınlarında sistematik bir biçimde yer vermemeye çalışması basın ve ifade özgürlüğünün ihlali anlamına gelecektir. Basın özgürlüğü kavramı salt olarak yazılı, yazısız medyanın yayınlarında başka hak ihlaline yer vermemek kaydıyla baskı ve yasak olmadan hür biçimde düşüncelerini ifade edebilmesini kapsamamaktadır. Kollektif bir özgürlük alarak nitelendirebileceğimiz basın özgürlüğü AİHS m. 10 kapsamında koruma altına alınan ifade özgürlüğünün de bir türüdür. Basın özgürlüğü halkın haber alma özgürlüğüdür. Halkın haber alma özgürlüğü ise ifade özgürlüğü olarak tanımlanmaktadır. AİHM ve AYM kararlarına göre basın özgürlüğünün korunması, salt basın kuruluşlarının dilediği gibi yayın yapmasını sağlamaz, buna karşın halkın haber alma ve habere ulaşma özgürlüğünü de korur. TRT, karasal yayınlarda en geniş ağda yayın yapabilen kanaldır. Bu nedenle TRT yayınlarına her yerden erişilebilmektedir. Şüphelilerin fiili, en geniş şekilde yayın yapan devlet televizyonu aracılığıyla halkın tercihlerinin manipüle edilmesinden ibarettir. Tüm bu nedenlerle şüpheli hakkında şikayetçi olmak gerekmiştir.

YASAL NEDENLER              : TCK, CMK, Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu, T.C. Anayasası ve sair mevzuat

YASAL DELİLLER               : Yukarıda sayılan delilerin toplanması için yazılacak müzekkereler, TBMM kayıtları, TRT kayıtları ve sair deliller

SONUÇ ve İSTEM                   : Yukarıda açıklanan nedenlerle, şüpheli hakkında soruşturma yürütülerek kamu davası açılması ve şüphelinin cezalandırılmasını talep ederim.