Anayasa Değişikliğine Hukukçu gözüyle Bakış ; Av.Tülay Ateş (15)
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE NEDEN HAYIR DİYORUM (15)
16 Nisan da yapılacak, partili cumhurbaşkanlığı sistemi Anayasa değişikliği için referandumda neden hayır dememiz gerektiğini, uzun yıllardır insanca bir yaşam için yılmadan mücadele eden ve Demokrasiyi içselleştirmiş yürekli bir hukukçu, birlikte yol yürüdüğüm can dostuma sordum. Av Tülay Ateş sade ,anlaşılır biçimde neden hayır dememiz gerektiğini yorumladı.
Yapılacak olan değişiklik maddeler halinde gazetemiz Haber Etkin de yayımlanacaktır..
Toplumun aydınlanmasına ışık tutacak bu değerli çalışmalarından dolayı Av.Tülay Ateşe Haber Etkin ailesi adına sonsuz teşekkür ederim.
Değerli Ramazan;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda Değişiklik Yapılmasına Dair 6771 sayılı Kanuna neden hayır dediğimi açıkladığım yazı serimizde bugün sıra on beşinci maddede.
15. madde ile 2709 sayılı şimdiki anayasanın bütçenin hazırlanması ve uygulanması başlıklı 161.maddesi değiştirilmektedir.
Bütçeyle ilgili olarak da anayasanın bütçenin görüşülmesi başlıklı 162.maddesi , bütçelerde değişiklik yapılabilme esasları başlıklı 163.maddesi, kesin hesap başlıklı 164 maddesi değişikliğin on altıncı maddesi ile yürürlükten kaldırılmaktadır.
ŞİMDİKİ HALİ: Anayasanın 161-162-163-164 maddelerinde özetle: Devletin ve kamu iktisadi teşekkülleri dışındaki kamu tüzel kişilerinin harcamaları yıllık bütçelerle yapılır.
Bakanlar kurulu merkezi yönetim bütçe tasarısı ile milli bütçe tahminlerini gösterir raporu mali yılbaşından en az 75 gün önce TBMM sunar. Bütçe komisyonunun kabul edeceği metin TBMM görüşülür ve karara bağlanır. Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname ile bütçede değişiklik yapma yetkisi verilemez. Maddelerin metni çok uzun olduğundan tamamını aşağıdaki bağlantıdan okuyabilirsiniz.
(https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa82.htm)
DEĞİŞTİRİLMİŞ ŞEKLİ. Özetle : Başlığı “bütçe ve kesin hesaptır”. Cumhurbaşkanı bütçe kanun teklifini TBMM sunar. Bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulmaması halinde geçici bütçe kanunu çıkarılır,geçici bütçe kanununun çıkarılamaması durumunda yeni bütçe kanunu kabul edilinceye kadar bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanır.( Değişikliğin tamamını okumak için:
https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k6771.html)
Yürürlükteki anayasada bütçe hükümet üyesi bakanların imzaları ile kanun tasarısı olarak meclise sunuluyor. Değişiklikle tek adam rejimine geçildiği için bütçe, kanun teklifi olarak cumhurbaşkanınca meclise sunuluyor.
Teklifte eleştirilecek en önemli düzenleme “şu an mecliste olan bütçe hakkını da partili cumhurbaşkanına devretmesi” ve Bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulamaması durumunda bir önceki yılın bütçesinin yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanacak olmasıdır. BU DÜZENLEMEYLE CUMHURBAŞKANI TBMM ONAYI OLMAKSIZIN HARCAMA YAPABİLECEKTİR. . “Bütçenin kabulü ve denetimi bütün parlamentoların en eski ve önemli yetkilerinden biridir. Teklif, getirdiği bu düzenlemeyle TBMM’nin en etkili denetim araçlarından birini işlevsiz hale getiriyor. Böylece, cumhurbaşkanının TBMM’yle uzlaşma aramasına da ihtiyaç kalmıyor”
Bu durumda 15.madde nedeniyle de anayasa değişikliğine hayır diyorum.
www.haberetkin.com Ramazan Yiğit /04.04.2017