Sri Lanka’nın yeni devlet başkanı Marksist Anura Kumara Dissanayake seçildi
Sri Lanka’nın Marksist yeni devlet başkanı Anura Kumara Dissanayake, yemin ederek görevine başladı ve ülkenin yaşadığı en büyük ekonomik krizden kurtulması için “temiz” siyaset sözü verdi.
Sri Lanka’da düzenlenen cumartesi günkü seçim, ekonomiye ilişkin hoşnutsuzluğun kitlesel protestoları körüklediği ve eski Başkan Gotabaya Rajapaksa’yı iktidardan uzaklaştırdığı 2022’den bu yana yapılan ilk seçim oldu. İlk turda hiçbir aday toplam oyların yüzde 50’sinden fazlasını alamadığı için pazar günü ikinci tura uzayan sayımın ardından Dissanayake kazandı. Başkanlık için ikinci ve üçüncü tercih oyları sayıldıktan sonra Seçim Komisyonu, Dissanayake’nin toplam 6 milyona yakın bir oyla kazandığını bildirdi.
Marksist Dissanayake, kendisini statükonun yıkıcısı olarak tanımlarken; Sri Lankalı analistler, Dissanayake’nin zaferini “ülkeyi uzun süredir rahatsız eden yolsuzluğa ve liyakatsizliğe karşı gelme” olarak yorumladı.
“Yeni ve temiz bir siyasi kültür oluşturmamız gerekiyor”
Dissanayake, seçimde kazandığı zaferden sonra yaptığı konuşmada, “Yeni ve temiz bir siyasi kültür oluşturmamız gerekiyor. Bunu başaracağıma söz veriyorum. Halkın siyasi sisteme olan saygı ve güvenini yeniden kazanmak için elimizden geleni yapacağız” dedi.
“Demokrasiyi güçlendirmemiz gerekiyor. Demokrasiyi korumak için elimden geleni yapacağıma söz veriyorum” diyen Dissanayake, “Daha önce de söyledim, ben bir sihirbaz değilim, sıradan bir vatandaşım. Bildiğim ve bilmediğim şeyler var. Amacım, bu ülkeyi ayağa kaldırmaya yardımcı olacak bilgi ve beceriye sahip olanları bir araya getirmektir” ifadelerini kullandı.
Dissanayake’den “çeşitlilik ve birlik” mesajı
Dissanayake, konuşmasının sonunda, bir Budist tarafından kutsandı. Öte yandan, Sri Lanka’nın diğer ana dinleri olan Müslüman, Hindu ve Hıristiyan din adamları de yemin töreni sırasında hazır bulunarak, yeni başkanın “çeşitliliğe” verdiği önemi vurguladı. Tören öncesinde de açıklama yapan Dissanayake, “Sinhalese, Tamil, Müslüman ve tüm Sri Lankalıların birliği bu yeni başlangıcın temelidir” dedi.
“Halkın isteklerine uygun olmayan bir parlamento ile devam etmenin bir anlamı yok”
Dissanayake, seçim kampanyası sırasında seçmenlere iyi yönetişim ve yolsuzlukla mücadelede sert tedbirler vaadinde bulunmuş, Sri Lanka’nın imalat, tarım ve bilişim sektörlerini geliştirme sözü vermişti. Sri Lanka’yı ekonomik krizden kurtarmak için Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılan anlaşmayı sürdürmeyi ve kemer sıkma önlemlerinin ülkenin en yoksulları üzerindeki etkisini azaltmaya çalışacağını vurgulamıştı.
Sri Lanka Başbakanı Dinesh Gunawardena da Dissanayake’nin yemin töreninden önce istifa ederek parlamentonun feshedilmesinin yolunu açmıştı. Dissanayake, daha önce seçildikten kısa bir süre sonra parlamentoyu feshedeceğinin sinyalini, “Halkın isteklerine uygun olmayan bir parlamento ile devam etmenin bir anlamı yok” diyerek vermişti.
Sri Lanka’da ekonomik çöküş
Sri Lanka’nın yeni başkanı Dissanayake, öncelikli görevinin ekonomiyi canlandırmak ve vatandaşlarını derinleşmiş yoksulluktan kurtarmak olacağını vurguladı.
Sri Lanka’daki ekonomik çöküş, 2022 yılında Rajapaksa’yı başkanlık sarayından indiren Aragalaya ayaklanmasını körüklemişti. Pek çok Sri Lankalı, yolsuzluk ve kötü yönetimden Sri Lanka’yı 10 yıldan uzun bir süredir toplu olarak yöneten Rajapaksa ve ailesini sorumlu tutmuştu. Bahsi geçen dönemde, Sri Lanka’nın döviz rezervleri tükenmiş ve ülke yakıt gibi temel ihtiyaç maddelerini ithal edemez hale gelmişti. Enflasyon yüzde 70’e yükselirken kamu borcu 83 milyar dolara çıkmıştı.
Bu durum, gıda ve ilaç gibi temel ihtiyaç maddelerini sıradan insanlar için karşılanamaz hale getirirken; ülkenin ekonomik sefaleti, büyük politika hatalarına, zayıf ihracata ve yıllarca süren düşük vergilendirmeye bağlandı.
Bu süreç sonucunda, Sri Lankalı uzmanlar, ülke yönetimindeki en ciddi zorluğun ekonominin eski haline getirilmesi konusu olduğunu belirtirken, Dissanayake’nin seçim kampanyası için belirttiği, “Bilişim teknolojilerinin geliştirilmesi, 25 yeni sanayi bölgesinin kurulması, turizmin ülkenin en çok döviz kazandıran sektörü haline gelmesi için desteklenmesi” gibi vaatleri, ülke ekonomisinin toparlanmasına ilişkin Sri Lankalılar tarafından olumlu karşılanmıştı.
