Eyüp’ün manevi öncüleri : Karyağdı Baba
Karyağdı Baba Türbesi nerede?
Karyağdı Baba tekesi ve türbesi İstanbul, Eyüp Pierre Loti tepesinde yer almaktadır. Pierre Loti Kahvesi’nin yukarısında Karyağdı Sokağı ile eski adı Bâli Baba olan şimdiki Ballı Baba sokağının birleştiği köşede olup etrafı bir duvarla çevrilmiştir.
Tekke binası ve diğer yapılar ahşap olup, yakın tarihte bir kısmı yanmış ve bir kısmı da yıkılmıştır. Bugün yalnız tek katlı ahşap bir ev mevcuttur. 1925 yılında teke ve zaviyelerin kapatılmasından sonra tekke içinde oturan ailenin mülkiyetinde olarak sadece ev olarak kullanılmıştır. Aile bu mekanın Bektaşi kültürünün yaşaması için Şahkulu vakfına devretmiştir.
1994 yılında Refah ve AKP’den üç dönem seçilen Ahmet Genç yönetiminde Eyüp Belediyesi Karyağdı Baba tekesini alıp yandaşlarına verme girişiminde bulunmuştur. Bu girişim mahkemeden dönmüştür.
Şahkulu vakfı mülkiyetinde bulunan tekkede yenileme çalışmaları başlamış olup devamı getirilememiştir. Karyağdı Baba sevenleri ve ziyaretçileri tekke bahçesinde bulunan Karyağdı Baba türbesini ziyaret etmektedir.
Karyağdı Baba Muhammed Ali neslinden ismi Es-seyyid Mehmed Ali’dir. Hakikat sırlarına ermiş ariflerin kutbu yani ulu bir kişidir. Horasan Erenleri’nden olduğu ve buraya gelerek dergahını kurduğu tarih tam olarak bilinmemektedir. Bektaşi tarikatı olarak bilinen tekke Muhammed Nübüvetini Ali velayetini esas almıştır.
Ağustos’ta kar yağdıran dua
Karyağdı Baba; Seyyid Muhammed Hünkar Hacı Bektaş-ı Veli nasibi ile kurduğu dergahını bir süre sonra çevrede bulunan softa ve şeriat ehli (Şekilci kişiler) tarafından taciz edilmeye başlanmıştır. Şikayetler tacizler ve iftiralar sonucu Karyağdı Baba artık görevini yapamaz hale gelmiştir. Zira Evliyalar yüce Tanrı tarafından seçilen örnek kişilerdir.
Baskılar dayanılmaz hale gelince Karyağdı Baba asasını yaz ayında yere saplar ve yüce Tanrı’ya dua ederek kendisine yapılanlardan şikayetçi olur ve davasını Allah, Muhammed Ali’ye havale eder.
Sabah olunca tepeye kar yağdığı ve her çevrenin karla kaplı olduğu görülür. Yaz ayında gerçekleşen bu mucizeden sonra çevredeki kişiler Karyağdı Baba’nın veli bir Allah dostu olduğunu anlar ve artık rahatsız etmekten vazgeçerler.
Ağustos ayında kar yağdırdığı için ismi Karyağdı Baba olarak halk arasında kalır ve günümüze kadar bu söylence dilden dile, gönülden gönle aktarılır.
Karyağdı Baba Tekesi
Vefatından sonra tekke bahçesine defnedilmiştir. Etrafı parmaklık ile çevrili lahidin baş tarafına yuvarlak mermer üzeri Elif-taç ile taçlanmıştır. Diğer mezar taçlarının bir bölümü ise on iki dilimli Hüseyini taç bulunmaktadır.
Kabrinin çevresinde dervişleri ve daha sonra posta oturan dervişlerinin kabirleri bulunmaktadır. Bunlardan bazıları Süleyman Baba, (topal) Mustafa Dede, Es-seyyid Mehmed Abdi Baba’dır. Son Şeyh ise Yaşar Baba’dır.
Hafız Baba, Hafızlıktan Dedeliğe
Sayın Rezzan Tetiker hanımın aktardığına göre, Baba annesi Nimet Sınar’ın dedesi olan Hafız Baba’nın kabri de Karyağdı Baba kabristanının içindedir. Rezzan Tetiker’in Baba Annesinin babası Ali Rıza bey, dayısı ve başka akrabaları bu kabristan içindedir.
Hafız baba aslen Karamürsel’lidir. Eyüp Gümüşsuyu’nda mahalle camii imamıdır. Gür sesiyle Pieere Loti’de ezan okurken Eyüp’te namaz kılındığı söylenir. Rivayete göre Bektaşi Tekke Şeyhine iyi davranmadığı söylenir. Sonra kötü davranışından pişmanlık duyarak kendisi de Bektaşiliği seçer. Karyağdı baba tekkesinde dede babalığa kadar gelir ve tekke postnişin olur.
Hafız Baba’nın evlatları Pieere Loti’de 9 numaraları evde otururken kamulaştırma sonucu buradan çıkmak zorunda kalır. Günümüzde kafe olarak işletilen yerin bahçesinde buluna iki çam ağacı Rezzan Tetiker’in babası tarafından 1958 yılında doğan kızı için dikilir.
Kabristan içinde yine ermiş bir kişi olan Süleyman Baba’nın da kabri bulunmaktadır. Süleyman Baba kelle koltukta tekkeye gelmiş ve ikrar vererek ulu bir eren olmuştur.
1826 tarihinde Yeniçeri Ocağı’nın imhası üzerine İstanbul’daki bütün Bektaşi Tekkelerinin yıktırılmasının sırasında Karyağdı Baba Bektaşi tekkesi de yıkılmış, babaları ise sürgüne gönderilmiştir. Sultan Abdülmecid döneminde Nakşibendi Tekkesi adı altında tekrar açılan ve yıkılan binalar yeniden yapılan tekke gizli olarak Bektaşi erkanı yürütülmüştür.
Annesi ve kendisi de Bektaşi olan Osmanlı padişahı Sultan Abdülaziz Bektaşi tekelerini yeniden açmıştır.
Tekke avlusunda üç kuyu bunmaktadır. Hz. Hüseyin aşkına şifa niyetine bu kuyulardan çıkan su gelenlere verilmektedir.
Karyağdı Baba makamı ulu bir makamdır Yüce Tanrı’ya açılır. Gönülden gelen, aşk ile bağlanan mahrum kalmaz.
Karyağdı Baba, Süleyman Baba ve Hafız Baba olmak üzere dergahta makamı olan erenlere aşkı niyaz ederiz. Himmetleri üzerimizde hazır ve nazır olur işaallah.
Nihat Vural
11.11.2019
Kaynak : Sözlü gelenek
Kaynak : Sayın Rezzan Tetiker hanıma teşekkürlerimizi sunarız.
