6-7 Eylül’ün 68. yıldönümü

İstanbul’da yaşayan azınlıklara yönelik saldırıların düzenlendiği ve “tarihi utanç” olarak nitelendirilen 6-7 Eylül’de yaşanan olaylarının 68’ıncı yıl dönümü.

İstanbul, 1955 yılı 6-7 Eylül günleri acı olaylara sahne oldu. 6 Eylül Salı gecesi başlayan olaylar, 7 Eylül sabah saatlerine kadar sürdü. Dışişleri yetkililerinin Londra’da Kıbrıs temaslarına devam ettiği bir süreçte İstanbul’da yaşayan gayrimüslim yurttaşlar bir yalan haberle hedef haline getirildi. “Selanik’te Mustafa Kemal Atatürk’ün evine Yunanlılar tarafından bomba atıldığı” haberinin yayılmasıyla üzerine kimi kışkırtıcı örgütlerin yayımladığı bildiriler doğrultusunda Taksim Meydanı başta olmak üzere birçok noktada protesto mitingi düzenlendi. 6 Eylül 1955’te ellerinde balta ve kazma gibi aletlerle sokaklara dökülen binlerce kişi gayrimüslimlere ait ev ve işyerlerini yakıp yıktı.

Olayda dönemin başbakanı Adnan Menderes de yaşananlar nedeniyle suçlandı. Mahkeme tutanaklarınca, 4.214 ev, 1.004 işyeri, 73 kilise, bir sinagog, iki manastır, 26 okul ile aralarında fabrika, otel, bar gibi yerlerin bulunduğu 5.317 mekân tahrip edilip yağmalandı.

Olaylar sırasında ölenler oldu. Hükümet olaylar ile bağlarının olduğunu reddetti. Olayların başladığı saatlerde İstanbul’da olan başbakan Adnan Menderes saldırıların kontrol edilememesi üzerine Sapanca’dan çağrıldı ve sıkıyönetim ilan edildi.

Olaylarla ilgili olarak önce 3.151 kişi tutuklandı. Sonradan bu sayı 5.104’e yükseldi. 10 Eylül 1955 günü dönemin İçişleri Bakanı Namık Gedik istifa etti.